มาอ่าน ใบคะแนน ของ Figure Skating กันเถอะ ฉบับเลขน้อย (น้อยจริงๆ !) [Figure Skating 101 สำหรับคนดู ตอนที่ 2]
เข้าสู่ตอนที่สองและตอนสุดท้าย(ณ ตอนนี้)ของบทความซีรีส์ Figure Skating 101 สำหรับคนดู โตไปไม่ลืม !
หลังจากที่พวกเราได้เข้าใจ สามารถแยกแยะท่ากระโดดต่างๆ ของ Figure Skating ได้คร่าวๆ แล้ว (ใครยังไม่ได้อ่านตอนที่ 1 มาตำเร็ววว)
🍉 ตอน 1 มาแยกท่า Jump ใน Figure Skating กันเถอะ
ในบทความตอนต่อมาตัวนี้จะพามาแยกส่วน ใบคะแนน Figure Skating (Judges Score ในบางครั้งคนก็เรียก Protocol) สอนวิธีการอ่าน ใบคะแนน ขั้นพื้นฐาน ความจริงแล้วการอ่านใบคะแนนหรือความเข้าใจทางเทคนิคของฟิกเกอร์สเก็ตมีความลึกซึ้งมาก (ลึกมากจนตัวเราเองก็ไม่เข้าใจหรอก โหดเกิน 5555)
โดยบทความตัวนี้จะตอบโจทย์ในระดับในระดับพื้นฐานให้เพียงพอเข้าใจศัพท์ในระดับที่แฟน ๆ พิมพ์กันทั่วไปตามเว็บบอร์ดหรือฟังคนพากย์พูดแล้วไม่งง
คะแนนสเก็ตใน ใบคะแนน ของ Figure Skating ประกอบด้วยอะไรบ้าง ?
วิธีการคิดคะแนนของ Figure Skating ถูกแบ่งออกมาเป็นสองส่วนหลักนั่นคือ
- Technical Elements Score (TES) = คะแนนด้านเทคนิค
- Program Components Score (PCS) = คะแนนด้านความสวยงาม
คะแนนสองส่วนนี้รวมกันและลบคะแนน Deduction (คะแนน Deduction เขียนเป็นตัวเลขติดลบในกระดาษอยู่แล้ว) ซึ่งเกิดจากผิดกติกาอื่น ๆ เช่นการล้ม/สเก็ตเกินเวลา ออกมาเป็นผลรวมคะแนนที่เรียกว่า Total Segment Score (TSS)


*คะแนน Deduction เขียนเป็นตัวเลขติดลบในใบกระดาษอยู่แล้ว
Figure Skating มีการแข่ง 2 รอบด้วยกันในประเภทเดี่ยว โดยวันแรกแข่ง Short Program: SP และในวันที่สอง Long Program: LP (เดี๋ยวนี้นิยมเรียก Free Skate: FS กันมากกว่า) นักกีฬาเดี่ยวต้องทำการเก็บคะแนนสะสมของทั้ง 2 รอบการแข่ง ซึ่งคนที่ทำคะแนนสะสมมากสุด 3 อันดับแรกจะได้ขึ้นโพเดียม
เข้าสู่ภาคปฏิบัติ ดูใบคะแนนจริงเพื่อเริ่มอ่านกันเลยดีกว่า รูปภาพด้านล่างนี้เป็นใบคะแนนจริงของ Rika Kihira ในการแข่ง 4 Continents FS Championship 2020 รอบ Short Program ในรายการนี้มีกรรมการทั้งหมด 8 คน (J1 – J8)


ก้อนสีเหลืองเป็นการให้คะแนนตัดเกรดท่าเทคนิค (TES) ประกอบไปด้วย Jump, Spin หรือ Sequence กับก้อนสีน้ำเงินคือ PCS ตัดเกรดเรื่องความสวยงามและองค์ประกอบอื่น ๆ นอกเหนือจากท่าเทคนิค
1) Technical Elements Score (TES)


ด้านซ้ายมือแสดงชื่อ Element ที่นักสเก็ตทำในโปรแกรมนั้น ชื่อเต็มแต่ละท่ายาวมาก เค้าเลยรวบเป็นตัวย่อ ในแต่ละท่ามีคะแนนตั้งต้น (Base Value: BV) เราสามารถดูค่า BV ของแต่ละท่าได้ในเอกสาร Scale of Value ซึ่งมีการอัพเดตตัวคะแนนอยู่เสมอ ๆ
Scale of Value (SOV) พิสัยคะแนน


(คะแนนสามารถปรับเปลี่ยนได้ในภายหลัง)
ใน Scale of Value มีพิสัยคะแนน [-5,5] ซึ่งคะแนนเหล่านี้ (จะเรียกว่าคะแนนพิศวาสจากกรรมการก็ได้น่ะนะ) กรรมการในรายการนั้น ๆ จะเป็นคนให้คะแนนว่าในท่าที่นักสเก็ตนั้นทำควรได้คะแนนเท่าไหร่ระหว่าง [-5,5] โดยในกติกาของสมาคม ISU มีการกำชับไว้อยู่ว่าการที่กรรมการจะให้คะแนนในแต่ละจุดนั้นต้องผ่านเกณฑ์อะไรบ้าง ตัวอย่างเช่น เกิดการล้ม จะโดน -5 ดังรูปด้านล่าง


อ้างอิงจากเอกสาร [2254 S&P Levels of Difficulty and Guidelines for marking GOE 2019-20]
(เกณฑ์สามารถปรับเปลี่ยนได้ในภายหลัง)
วิธีคำนวณ GOE
หากสังเกตจะพบว่าเกณฑ์นี้ยังเป็นเกณฑ์ที่มีความ subjective พอสมควร ตัวอย่างเช่นช่อง poor speed, height, distance, or air position ของแต่ละคนมีเกณฑ์ในใจไม่เท่ากัน poor ของกรรมการ J1 อาจจะถูกมองว่าเป็นไม่ poor สำหรับกรรมการ J2 ก็ได้
กลับมาดูที่บรรทัดท่า 3A หลังจากกรรมการทั้ง 8 ได้กดคะแนนให้แล้ว


ตัวโปรแกรมจะทำการตัด Min กับ Max ออกไปสองตัว(ซึ่งคือ 1 และ 3 ในภาพ) ในชุดคะแนน 8 ตัวนี้ออกไป เขาว่าทำเพื่อตัดคะแนนไบแอส [ตอนนี้จะเหลือตัวเลขแค่ 6 ตัวเนอะ] จากนั้นเราเอาเลข 6 ตัวนี้มาหา Average กลายเป็น
(2+2+3+3+3+3) / 6 = 16/6= 2.67 = x̅ (Average)
ซึ่งคะแนน x̅ นี้ก็คือ GOE ที่สิงสถิตอยู่ในใบคะแนน จากนั้นเราจะนำ GOE นี้ไปบวกกับ BV เพื่อให้ได้ Final Score หรือที่เขียนในช่อง Scores of Panel (GOE+BV = Score of Panel) !


แต่เดี๋ยวก่อน ทำไมผลบวกที่เราได้ 2.67 ข้างบนมันไม่ได้เท่ากับในรูปล่ะ (2.13) เลขในกระดาษมันน้อยกว่าที่คำนวณไว้อีก ? เพราะสูตรเลขนี้เลิกใช้แล้วหลังโอลิมปิก 2018
🍉 ในปี 2018 ยังใช้ GOE พิสัยแค่ [-3,3] เองอยู่เลย ดูคำอธิบายการคิดคะแนนแบบเก่าได้ในเว็บนี้ (คลิก)
สิ่งที่เกิดขึ้นในระบบ GOE ใหม่แทนที่จากเดิมที่ได้ 2.67 แล้วบวกกลับ BV ไปเลยนั้น ในระบบใหม่ ตัวเลข 2.67 เป็นการบอกพิสัยเฉยๆ โดยเราต้องเอาเลข 2.67 นี้ไปดูในตาราง Scale of Value เพื่อคำนวณหาเลขสุทธิ GOE ตัวใหม่อีกที
วิธีการดังนี้
(1) หา x̅ ได้ 2.67
(2) ตามตาราง SOV ที่วงไว้สีเหลือง ท่า 3A หาก x̅=2 จะได้ GOE=1.6 ถ้า x̅=3 จะได้ GOE=2.4 ในกรณีนี้ได้ x̅=2.67 คะแนน GOE สุดท้าย ที่ออกมาจึงควรตกอยู่ระหว่าง [1.6 ~ 2.4]
(3) ทำการหาบัญญัติไตรยางค์ ถ้า 2 คือ 1.6 แล้ว 2.67 คืออะไร (กลาง * ตัวล่าง) / ตัวบนจึงได้ (1.6*2.67)/2 = 2.13 ดังภาพด้านล่าง
(4) นำ BV+GOE = 8+2.13 เพื่อให้ได้ Scores of Panel: 10.13 ตามใบคะแนน (ไหนบอกเลขน้อยไง…)




ได้ 10.13 ตามใบคะแนนข้างบนแว้ว !
2) Program Components Score (PCS)
เป็นการให้คะแนนด้านความสวยงาม เกณฑ์การให้คะแนนเช่น Skating Skill, Musical Interpretation, Composition
ความหมายต่างๆ ขององค์ประกอบ PCS


ซึ่งวิธีการคิด PCS ค่อนข้างตรงไปตรงมา ง่ายกว่าฝั่ง TES เพราะเป็นการคิด Average ตรงๆ นั่นเอง (ตัด Min, Max ออกไปก่อนสองตัวเช่นเดิม) ตัวอย่าง


(8.75+8.5+8.75+8.5+8.5+8.75) / 6 = 8.63 = x̅ (mean)
หลังจากคิด TES และ PCS เราจะนำมาหักกับ Deduction ออกมาเป็นคะแนนสุดท้าย TSS ดังรูปนั่นเอง




👑 และนี่จึงทำให้โปรแกรมนี้ Rika Kihira ทำคะแนนใน SP ไป 81.18 👑
ตัวอย่าง ใบคะแนน ของคนที่ถูกหัก Deduction
ในกรณีคนที่โดน Deduction ก็จะถูกลบไปตามภาพข้างล่างนี้


เครื่องหมาย q, *, x บนใบคะแนนนี่มันแปลว่าอะไร ?


เพิ่มเติมในเครื่องหมายบน ใบคะแนน Figure Skating บางส่วน
⛸ Downgraded (<<), Underrotated (<), Landed on the quarter (q) เป็นการระบุว่านักสเก็ตกระโดดท่านั้นได้ไม่สมบูรณ์ ระดับความสาหัสร้ายแรงที่จะถูกหัก GOE มากสุดคือเรียงจาก [<<] → [<] → [q] ตามลำดับ
- Downgraded (<<) กระโดดหมุนโดยขาดไปอย่างน้อย “ครึ่งรอบการหมุน” (1 รอบการหมุนคือ Revolution เช่นกลุ่ม Triple Jump มี 3 Revolutions ส่วน 3A มี 3.5 Revolutions ครึ่งรอบการหมุนในที่นี้จึงเป็น Half Revolution | 0.5 Revolution | 180° จากทั้งหมด 360° แล้วแต่ความถนัดของผู้อ่านว่าอยากจะเข้าใจเป็นหน่วยองศา ตัวเลข หรือคำศัพท์ Revolution)
- Underrotated (<) กระโดดไม่ครบรอบหมุนในองศาระหว่าง 90°-180° (Missing rotation of more than a quarter revolution but less than half a revolution)
- Landed on the quarter (q) กระโดดไม่ครบรอบหมุน แต่เข้าพิสัย 90° พอดี
- Less than a quarter missing กระโดดไม่ครบรอบหมุนในพิสัยต่ำกว่า 90° จะไม่มีเครื่องหมายมาร์คบนใบคะแนนแต่ไปโดนหักลบใน GOE เล็กน้อยแทน (กรรมการนี่ก็ตาไวเกิ้น)
ด้านบนนี้เป็นการอธิบายข้อมูลคร่าว ๆ ซึ่งในแต่ละเครื่องหมายจะมีเกณฑ์การให้คะแนนและการหักลบ GOE ปลีกย่อยเพิ่มเติม หากอยากทราบนิยามภาษาอังกฤษละเอียด ๆ สามารถอ่านได้ในลิงค์เอกสาร(หน้า 3) ทั้งนี้สำหรับคนดูทั่วไป ถ้าพบสัญลักษณ์เหล่านี้ในใบคะแนนให้เข้าใจว่านักกีฬาถูกหักคะแนนจากการกระโดดหมุนไม่ครบรอบก็น่าจะเพียงพอแล้ว
⛸ [x] Credit for highlight distribution คือคะแนนโบนัสเนื่องจากนักสเก็ตนำท่าเหล่านี้กระโดดในครึ่งหลังโปรแกรม (บ้านๆ ก็คือคะแนนความอึด เพราะพวกเค้ายังมีพละกำลังเหลือจะเก็บเอามากระโดดครึ่งหลังอ่านะ)
⛸ [*] Invalid Element คือท่าที่ปฏิบัติไม่เป็นไปตามข้อกำหนดของ Rulebook ที่ให้ไว้ เช่นการกระโดดต้องมีอย่างน้อย 2 รอบ ในที่นี้ทำ 1Lp จึงโดนข้อหา Invalid Element
หาดู ใบคะแนน Judge Score ของ Figure Skating ได้ที่ไหน ?
ปกติเวลามีการแข่งขันสด ISU จะทำการอัพเดตคะแนนทั้งลำดับคนสเก็ต คะแนนที่ได้และแนบเอกสาร Judge Score มาด้วยในเว็บไซต์ http://www.isuresults.com/ (ที่ทำ User Interface ได้เศร้ามาก 😑) ถ้าเข้าไป บ่อยครั้งอาจพบว่ามันไม่มีหน้า Homepage มันเป็นหน้าว่าง ๆ บางทีต้องเซิร์ชชื่ออีเวนท์แล้วตามด้วย isuresults เช่น “world trophy 2021 isuresults” เพื่อให้มันขึ้นลิงค์ที่เราอยากเข้าไปดูแทน (เอ๊า! 5555)






จบกันไปแล้วกับวิธีอ่านใบคะแนน Figure Skating หลังจากที่ครบ 2 ตอนนี้แล้ว คุณผู้อ่านทั้งหลายน่าจะได้พื้นฐานที่พอเอาไปดูสเก็ตแล้วไม่งงกันและยังเอาไปต่อยอดกันเพิ่มเติมได้แล้วล่ะนะ ยินดีด้วยคุณผ่านการอบรมคอร์ส Figure Skating 101 สำหรับคนดูแบ้วววว !!!! ใครตามอ่านกันมาถึงท้ายสุดนี้ก็ขอขอบคุณ ส่วนใครอยากจะแวะเวียนมาทักทาย ตามมาคุยกันได้ใน About Me นะฮ้าบบบ อนาคตจะมีภาคต่อจนเป็นไตรภาคมั้ยต้องมาดูกันอีกที


🖊 Author: GleeGM
🔎 Peer Review: Riko Rikarin
Blog อื่น ๆ ที่น่าสนใจ
⛸ Medalist มังงะฟิกเกอร์สเก็ตเรื่องล่าสุดแห่งปี 2020 รอคอยเซตติ้งแบบนี้มานานแล้ว !
🎬 ฉันที่เกือบอายุ 30 ในที่สุดก็เจอ “หนังในดวงใจ” กับ Ice Castles (1978) สักที
🛒 สั่งของ NBA Store บอกเล่าประสบการณ์แบบสั่งเองไม่ผ่านร้านหิ้วโดนไปกี่บาท?
🏀 บล็อกหัวข้อกีฬา คลิก | 📖 รีวิวBook หนังสือ |🎧 รีวิว Music ดนตรี | 📺 รีวิว Anime อนิเมะ | 🪝 รวมมิตรรีวิวทุกประเภท All Reviews
References:
– http://www.isuresults.com/results/season1920/fc2020/
– https://www.isu.org/figure-skating/rules/fsk-communications
– https://isu.org/inside-isu/isu-communications/communications/17795-2186-s-p-scale-of-values-levels-of-difficulty-and-guidelines-for-marking-goe-2018-19-replacing-2168/file
– https://www.isu.org/isu-statutes-constitution-regulations-technical-rules-2/isu-judging-system
– https://www.reddit.com/r/FigureSkating/comments/81ifdd/invalid_elements_at_olympics/
– https://www.sporttaco.com/rec.sport.skating.ice.figure/GOE_Credit_hor_highlight_distribution_3955.html
– https://www.isu.org/inside-isu/isu-communications/communications/28330-isu-communication-2474/file