มาอ่าน ใบคะแนน ของ Figure Skating กันเถอะ ฉบับเลขน้อย (น้อยจริงๆ !) [Figure Skating 101 สำหรับคนดู ตอนที่ 2]

เข้าสู่ตอนที่สองและตอนสุดท้าย(ณ ตอนนี้)ของบทความซีรีส์ Figure Skating 101 สำหรับคนดู โตไปไม่ลืม !

หลังจากที่พวกเราได้เข้าใจ สามารถแยกแยะท่ากระโดดต่างๆ ของ Figure Skating ได้คร่าวๆ แล้ว (ใครยังไม่ได้อ่านตอนที่ 1 มาตำเร็ววว)

🍉 ตอน 1 มาแยกท่า Jump ใน Figure Skating กันเถอะ

ในบทความตอนต่อมาตัวนี้จะพามาแยกส่วน ใบคะแนน Figure Skating (Judges Score ในบางครั้งคนก็เรียก Protocol) สอนวิธีการอ่าน ใบคะแนน ขั้นพื้นฐาน ความจริงแล้วการอ่านใบคะแนนหรือความเข้าใจทางเทคนิคของฟิกเกอร์สเก็ตมีความลึกซึ้งมาก (ลึกมากจนตัวเราเองก็ไม่เข้าใจหรอก โหดเกิน 5555)

โดยบทความตัวนี้จะตอบโจทย์ในระดับในระดับพื้นฐานให้เพียงพอเข้าใจศัพท์ในระดับที่แฟน ๆ พิมพ์กันทั่วไปตามเว็บบอร์ดหรือฟังคนพากย์พูดแล้วไม่งง

---

คะแนนสเก็ตใน ใบคะแนน ของ Figure Skating ประกอบด้วยอะไรบ้าง ?

วิธีการคิดคะแนนของ Figure Skating ถูกแบ่งออกมาเป็นสองส่วนหลักนั่นคือ

1. Technical Elements Score (TES) = คะแนนด้านเทคนิค
2. Program Components Score (PCS) = คะแนนด้านความสวยงาม
   คะแนนสองส่วนนี้รวมกันและลบคะแนน Deduction (คะแนน Deduction เขียนเป็นตัวเลขติดลบในกระดาษอยู่แล้ว) ซึ่งเกิดจากผิดกติกาอื่น ๆ เช่นการล้ม/สเก็ตเกินเวลา ออกมาเป็นผลรวมคะแนนที่เรียกว่า Total Segment Score (TSS)
   

Figure Skating มีการแข่ง 2 รอบด้วยกันในประเภทเดี่ยว โดยวันแรกแข่ง Short Program: SP และในวันที่สอง Long Program: LP (เดี๋ยวนี้นิยมเรียก Free Skate: FS กันมากกว่า) นักกีฬาเดี่ยวต้องทำการเก็บคะแนนสะสมของทั้ง 2 รอบการแข่ง ซึ่งคนที่ทำคะแนนสะสมมากสุด 3 อันดับแรกจะได้ขึ้นโพเดียม

เข้าสู่ภาคปฏิบัติ ดูใบคะแนนจริงเพื่อเริ่มอ่านกันเลยดีกว่า รูปภาพด้านล่างนี้เป็นใบคะแนนจริงของ Rika Kihira ในการแข่ง 4 Continents FS Championship 2020 รอบ Short Program ในรายการนี้มีกรรมการทั้งหมด 8 คน (J1 – J8)

ก้อนสีเหลืองเป็นการให้คะแนนตัดเกรดท่าเทคนิค (TES) ประกอบไปด้วย Jump, Spin หรือ Sequence กับก้อนสีน้ำเงินคือ PCS ตัดเกรดเรื่องความสวยงามและองค์ประกอบอื่น ๆ นอกเหนือจากท่าเทคนิค

1) Technical Elements Score (TES)

ด้านซ้ายมือแสดงชื่อ Element ที่นักสเก็ตทำในโปรแกรมนั้น ชื่อเต็มแต่ละท่ายาวมาก เค้าเลยรวบเป็นตัวย่อ ในแต่ละท่ามีคะแนนตั้งต้น (Base Value: BV) เราสามารถดูค่า BV ของแต่ละท่าได้ในเอกสาร Scale of Value ซึ่งมีการอัพเดตตัวคะแนนอยู่เสมอ ๆ

Scale of Value (SOV) พิสัยคะแนน

ใน Scale of Value มีพิสัยคะแนน [-5,5] ซึ่งคะแนนเหล่านี้ (จะเรียกว่าคะแนนพิศวาสจากกรรมการก็ได้น่ะนะ) กรรมการในรายการนั้น ๆ จะเป็นคนให้คะแนนว่าในท่าที่นักสเก็ตนั้นทำควรได้คะแนนเท่าไหร่ระหว่าง [-5,5] โดยในกติกาของสมาคม ISU มีการกำชับไว้อยู่ว่าการที่กรรมการจะให้คะแนนในแต่ละจุดนั้นต้องผ่านเกณฑ์อะไรบ้าง ตัวอย่างเช่น เกิดการล้ม จะโดน -5 ดังรูปด้านล่าง

วิธีคำนวณ GOE

หากสังเกตจะพบว่าเกณฑ์นี้ยังเป็นเกณฑ์ที่มีความ subjective พอสมควร ตัวอย่างเช่นช่อง poor speed, height, distance, or air position ของแต่ละคนมีเกณฑ์ในใจไม่เท่ากัน poor ของกรรมการ J1 อาจจะถูกมองว่าเป็นไม่ poor สำหรับกรรมการ J2 ก็ได้

กลับมาดูที่บรรทัดท่า 3A หลังจากกรรมการทั้ง 8 ได้กดคะแนนให้แล้ว

ตัวโปรแกรมจะทำการตัด Min กับ Max ออกไปสองตัว(ซึ่งคือ 1 และ 3 ในภาพ) ในชุดคะแนน 8 ตัวนี้ออกไป เขาว่าทำเพื่อตัดคะแนนไบแอส [ตอนนี้จะเหลือตัวเลขแค่ 6 ตัวเนอะ] จากนั้นเราเอาเลข 6 ตัวนี้มาหา Average กลายเป็น

(2+2+3+3+3+3) / 6 = 16/6= 2.67 = x̅ (Average)

ซึ่งคะแนน x̅ นี้ก็คือ GOE ที่สิงสถิตอยู่ในใบคะแนน จากนั้นเราจะนำ GOE นี้ไปบวกกับ BV เพื่อให้ได้ Final Score หรือที่เขียนในช่อง Scores of Panel (GOE+BV = Score of Panel) !

แต่เดี๋ยวก่อน ทำไมผลบวกที่เราได้ 2.67 ข้างบนมันไม่ได้เท่ากับในรูปล่ะ (2.13) เลขในกระดาษมันน้อยกว่าที่คำนวณไว้อีก ? เพราะสูตรเลขนี้เลิกใช้แล้วหลังโอลิมปิก 2018

🍉 ในปี 2018 ยังใช้ GOE พิสัยแค่ [-3,3] เองอยู่เลย ดูคำอธิบายการคิดคะแนนแบบเก่าได้ในเว็บนี้ (คลิก)

สิ่งที่เกิดขึ้นในระบบ GOE ใหม่แทนที่จากเดิมที่ได้ 2.67 แล้วบวกกลับ BV ไปเลยนั้น ในระบบใหม่ ตัวเลข 2.67 เป็นการบอกพิสัยเฉยๆ โดยเราต้องเอาเลข 2.67 นี้ไปดูในตาราง Scale of Value เพื่อคำนวณหาเลขสุทธิ GOE ตัวใหม่อีกที

ได้ 10.13 ตามใบคะแนนข้างบนแว้ว !

---

---

2) Program Components Score (PCS)

เป็นการให้คะแนนด้านความสวยงาม เกณฑ์การให้คะแนนเช่น Skating Skill, Musical Interpretation, Composition

ความหมายต่างๆ ขององค์ประกอบ PCS

ซึ่งวิธีการคิด PCS ค่อนข้างตรงไปตรงมา ง่ายกว่าฝั่ง TES เพราะเป็นการคิด Average ตรงๆ นั่นเอง (ตัด Min, Max ออกไปก่อนสองตัวเช่นเดิม) ตัวอย่าง

(8.75+8.5+8.75+8.5+8.5+8.75) / 6 = 8.63 = x̅ (mean)

หลังจากคิด TES และ PCS เราจะนำมาหักกับ Deduction ออกมาเป็นคะแนนสุดท้าย TSS ดังรูปนั่นเอง

👑 และนี่จึงทำให้โปรแกรมนี้ Rika Kihira ทำคะแนนใน SP ไป 81.18 👑

ตัวอย่าง ใบคะแนน ของคนที่ถูกหัก Deduction

ในกรณีคนที่โดน Deduction ก็จะถูกลบไปตามภาพข้างล่างนี้

เครื่องหมาย q, *, x บนใบคะแนนนี่มันแปลว่าอะไร ?

เพิ่มเติมในเครื่องหมายบน ใบคะแนน Figure Skating บางส่วน
⛸ Downgraded (<<), Underrotated (<), Landed on the quarter (q) เป็นการระบุว่านักสเก็ตกระโดดท่านั้นได้ไม่สมบูรณ์ ระดับความสาหัสร้ายแรงที่จะถูกหัก GOE มากสุดคือเรียงจาก [<<] → [<] → [q] ตามลำดับ

1. Downgraded (<<) กระโดดหมุนโดยขาดไปอย่างน้อย “ครึ่งรอบการหมุน” (1 รอบการหมุนคือ Revolution เช่นกลุ่ม Triple Jump มี 3 Revolutions ส่วน 3A มี 3.5 Revolutions ครึ่งรอบการหมุนในที่นี้จึงเป็น Half Revolution | 0.5 Revolution | 180° จากทั้งหมด 360° แล้วแต่ความถนัดของผู้อ่านว่าอยากจะเข้าใจเป็นหน่วยองศา ตัวเลข หรือคำศัพท์ Revolution)
2. Underrotated (<) กระโดดไม่ครบรอบหมุนในองศาระหว่าง 90°-180° (Missing rotation of more than a quarter revolution but less than half a revolution)
3. Landed on the quarter (q) กระโดดไม่ครบรอบหมุน แต่เข้าพิสัย 90° พอดี
4. Less than a quarter missing กระโดดไม่ครบรอบหมุนในพิสัยต่ำกว่า 90° จะไม่มีเครื่องหมายมาร์คบนใบคะแนนแต่ไปโดนหักลบใน GOE เล็กน้อยแทน (กรรมการนี่ก็ตาไวเกิ้น)

ด้านบนนี้เป็นการอธิบายข้อมูลคร่าว ๆ ซึ่งในแต่ละเครื่องหมายจะมีเกณฑ์การให้คะแนนและการหักลบ GOE ปลีกย่อยเพิ่มเติม หากอยากทราบนิยามภาษาอังกฤษละเอียด ๆ สามารถอ่านได้ในลิงค์เอกสาร(หน้า 3) ทั้งนี้สำหรับคนดูทั่วไป ถ้าพบสัญลักษณ์เหล่านี้ในใบคะแนนให้เข้าใจว่านักกีฬาถูกหักคะแนนจากการกระโดดหมุนไม่ครบรอบก็น่าจะเพียงพอแล้ว

⛸ [x] Credit for highlight distribution คือคะแนนโบนัสเนื่องจากนักสเก็ตนำท่าเหล่านี้กระโดดในครึ่งหลังโปรแกรม (บ้านๆ ก็คือคะแนนความอึด เพราะพวกเค้ายังมีพละกำลังเหลือจะเก็บเอามากระโดดครึ่งหลังอ่านะ)

⛸ [*] Invalid Element คือท่าที่ปฏิบัติไม่เป็นไปตามข้อกำหนดของ Rulebook ที่ให้ไว้ เช่นการกระโดดต้องมีอย่างน้อย 2 รอบ ในที่นี้ทำ 1Lp จึงโดนข้อหา Invalid Element

---

---

หาดู ใบคะแนน Judge Score ของ Figure Skating ได้ที่ไหน ?

ปกติเวลามีการแข่งขันสด ISU จะทำการอัพเดตคะแนนทั้งลำดับคนสเก็ต คะแนนที่ได้และแนบเอกสาร Judge Score มาด้วยในเว็บไซต์ http://www.isuresults.com/ (ที่ทำ User Interface ได้เศร้ามาก 😑) ถ้าเข้าไป บ่อยครั้งอาจพบว่ามันไม่มีหน้า Homepage มันเป็นหน้าว่าง ๆ บางทีต้องเซิร์ชชื่ออีเวนท์แล้วตามด้วย isuresults เช่น “world trophy 2021 isuresults” เพื่อให้มันขึ้นลิงค์ที่เราอยากเข้าไปดูแทน (เอ๊า! 5555)

จบกันไปแล้วกับวิธีอ่านใบคะแนน Figure Skating หลังจากที่ครบ 2 ตอนนี้แล้ว คุณผู้อ่านทั้งหลายน่าจะได้พื้นฐานที่พอเอาไปดูสเก็ตแล้วไม่งงกันและยังเอาไปต่อยอดกันเพิ่มเติมได้แล้วล่ะนะ ยินดีด้วยคุณผ่านการอบรมคอร์ส Figure Skating 101 สำหรับคนดูแบ้วววว !!!! ใครตามอ่านกันมาถึงท้ายสุดนี้ก็ขอขอบคุณ ส่วนใครอยากจะแวะเวียนมาทักทาย ตามมาคุยกันได้ใน About Me นะฮ้าบบบ อนาคตจะมีภาคต่อจนเป็นไตรภาคมั้ยต้องมาดูกันอีกที

---

🖊 Author: GleeGM
🔎 Peer Review: Riko Rikarin

---

Blog อื่น ๆ ที่น่าสนใจ

⛸ Medalist มังงะฟิกเกอร์สเก็ตเรื่องล่าสุดแห่งปี 2020 รอคอยเซตติ้งแบบนี้มานานแล้ว !

🎬 ฉันที่เกือบอายุ 30 ในที่สุดก็เจอ “หนังในดวงใจ” กับ Ice Castles (1978) สักที

🛒 สั่งของ NBA Store บอกเล่าประสบการณ์แบบสั่งเองไม่ผ่านร้านหิ้วโดนไปกี่บาท?

🏀 บล็อกหัวข้อกีฬา คลิก | 📖 รีวิวBook หนังสือ |🎧 รีวิว Music ดนตรี | 📺 รีวิว Anime อนิเมะ | 🪝 รวมมิตรรีวิวทุกประเภท All Reviews

---

References:

– http://www.isuresults.com/results/season1920/fc2020/
– https://www.isu.org/figure-skating/rules/fsk-communications
– https://isu.org/inside-isu/isu-communications/communications/17795-2186-s-p-scale-of-values-levels-of-difficulty-and-guidelines-for-marking-goe-2018-19-replacing-2168/file
– https://www.isu.org/isu-statutes-constitution-regulations-technical-rules-2/isu-judging-system
– https://www.reddit.com/r/FigureSkating/comments/81ifdd/invalid_elements_at_olympics/
– https://www.sporttaco.com/rec.sport.skating.ice.figure/GOE_Credit_hor_highlight_distribution_3955.html
– https://www.isu.org/inside-isu/isu-communications/communications/28330-isu-communication-2474/file