เริ่มอ่านนิยายแฟนตาซีของ Brandon Sanderson เริ่มยังไงดี ? Cosmere คืออะไร ?

by GleeGM · April 15, 2024

นิยาย brandon sanderson

จะลองอ่านนิยายแฟนตาซีของ Brandon Sanderson เริ่มจากเล่มไหนก่อนดี

หากใครตามนิยายแฟนตาซีตะวันตก ต้องคุ้นชื่อกับผลงานของ Brandon Sanderson ผู้ขยันเขียนหนังสือมากเล่มจนคนอ่านตามอ่านไม่หวั่นไม่ไหว 55555 มีผลงานขึ้นชื่ออย่างซีรีส์ Mistborn(รีวิว), The Stormlight Archive(รีวิว) ซึ่งคนเขียนคนนี้จะเด่นในเรื่อง

คิวบู๊แอ๊คชั่นที่ละเมียดละไม อ่านแล้วฉากแอ๊คชั่นลอยมาในหัวเป็นช๊อตๆ ไม่มีข้าม ตัวไหนปลิวไปชนกำแพงตรงนี้ เหวี่ยงไปอัดก็อปปี้กับอีกคน กระอักเลือดจนสติเลือนราง แกเล่าหมด
ระบบพลังเวทย์มนตร์ที่ยิบย่อยมีเงื่อนไข แต่ละเรื่องก็มีไม่ซ้ำแบบ เช่นกินโลหะแล้วมีพลังผลักดึงสิ่งของ, วาดชอล์กเพื่อสร้างบาเรีย, มอบลมหายใจเพื่อให้วัตถุมีชีวิต
ลัทธิ ความเชื่อ ศาสนา ในหนังสือแต่ละชุดแม้เซตติ้งของลัทธิ ศาสนาแต่ละเรื่องจะไม่เหมือนกัน แต่มันจะมีรากฐานที่เล่นกับความเชื่อ กลุ่มก้อนทางความคิดจนชวนสังเกตได้ว่าลุงแกตั้งใจเขียนเข้ามาเป็นองค์ประกอบของเรื่องด้วย
คำสบถไม่ซ้ำใคร อันนี้เหมือนเอาฮาแต่ไม่จ้อจี้ ในหนังสือแต่ละเรื่องจะมีคำสบถที่ต่างกัน (แต่เกี่ยวโยงกับเซตติ้งของหนังสือนั้นๆ) เช่น เป็นชื่อเทพเจ้า-บุคคลสำคัญในหนังสือ เป็นชื่อองค์ประกอบในหนังสือ เช่น Dust(จาก The Rithmatist), Lord Ruler, Rust & Ruin(สองคำนี้จาก Mistborn), Colors (จาก Warbreaker), Merciful Domi (จาก Elantris) ฯลฯ

กลุ่มดาวในจักรวาล Cosmere
วาดโดย Isaac Stewart

สารบัญ

จักรวาลหนังสือของแบรนดอน (Cosmere) คืออะไร

ก่อนที่จะโดดไปถึงไกด์แนะนำการอ่าน อยากให้คุ้นเคยกับศัพท์คำนี้เพราะไม่งั้นมันจะชงในช่วงถัดๆ ไปได้
Cosmere (คอสเมียร์) คือจักรวาลนิยายของ Brandon Sanderson นึกภาพง่ายๆ มันคือ Marvel Cinematic Universe โดยจักรวาลนี้นี่ความหมายตามตัวอักษรจริงๆ คือในแต่ละเรื่อง ตัวละครจะใช้ชีวิตและเดินเรื่องบนดาวนั้นๆ (จักรวาลนี้ไม่มีดาวโลก)

ดาวแต่ละดวงมีระบบนิเวศและเงื่อนไขการใช้พลังที่แตกต่างกันออกไป เช่นการกินโลหะเพื่อใช้ความสามารถ, การเขียนอักขระเพื่อใช้คาถา, การหายใจเข้าออกเพื่อใช้วิชา (แต่พลังงานดิบที่เป็นหัวเชื้อให้พลังเหล่านั้นมาจากแหล่งเดียวกัน)

แม้เนื้อเรื่องของแต่ละซีรีส์จะเดินเรื่องอยู่ในดาวดวงนึง แต่มันจะมีเป็นครั้งคราวที่เราจะได้เจอตัวละครผู้ท่องไปยังดาวต่างๆ (Worldhopper) แล้วก็จะชอบพูดทฤษฎีหรือคำศัพท์แปลกๆที่พวกมันรู้กันเอง 5555 ในช่วงแรกของการอ่านยังไม่ต้องซีเรียสกับส่วนนี้มากนัก (แค่ต้องเลือกเล่มที่มันยังไม่กระโดดเข้ามาจับทฤษฎีนี้จ๋า ๆ เลย ซึ่งจะเล่าในหัวข้อถัดไป) แต่ถ้าใครทยอยเก็บนิยายของแบรนดอนไปเรื่อยๆ ก็จะเริ่มมีจุดเชื่อมโยงหรือเริ่มเห็นแล้วว่าทำไมถึงมีการโยงเรื่องต่างๆ เข้ามา ซึ่งผลงานของแบรนดอนจะมีทั้งเรื่องที่เล่นในจักรวาล Cosmere และบางเล่มเป็นโปรเจกต์งานเสริมที่ไม่ได้เกี่ยวข้องอะไรกับ Cosmere

แน่นอนว่า เมื่อคุณลุงแกมีผลงานเป็นสิบๆ เล่มจนมีจักรวาลหนังสือของตัวเอง แบบนี้คนที่เพิ่งตามอ่านใหม่ๆ จะเริ่มจากเรื่องอะไรดี อ่านไปอ่านมาจะเครื่องช๊อตเพราะตัวนั้นตัวนี้ไปแจมข้ามเรื่องจนเรางงมั้ย ลุงแบรนดอนได้ออกคลิปสั้นๆ สามนาทีมาสรุป ซึ่งเราจะเขียนแบบรวบยอดในบล็อกโพสนี้เพื่อให้ตามอ่านง่ายๆ +ใส่ความเห็นส่วนตัวของเราเข้าไปด้วยนิดหน่อย

หนังสือบางชุดมีการแปลไทยแล้ว ถ้าเล่มไหนมีแปลไทยเราจะดอกจันเอาไว้ให้

เผื่อใครแวะมาอ่านจากอนาคตอันแสนไกลแล้วเห็นว่าลิสต์ไม่ได้อัปเดตที่สุด บทความนี้เขียนและอัปเดตล่าสุดเมื่อ 31 Dec 24

โดยจะแยกเป็นสายดังนี้

1) สายเพิ่งเข้าวงการ อยากชิมลางสำนวนคนเขียน ขอลองไม่กี่เล่มก่อน

branson sanderson starter guide book — ถ้าจะเริ่มแบบอ่านน้อยเล่ม ลองสักสี่เรื่องบนก่อนก็ได้

ไปกันทีละข้อ

[1] เราแนะนำให้เริ่มที่ซีรีส์ Mistborn 3 เล่มแรก (ไตรภาคแรกประกอบด้วย The Final Empire,Well of Ascension, Hero of Ages) อ่านแล้วได้ชิมลางจริตของลุงแกแน่นอน เพราะมาหมดทั้งการเล่นพรรคพวกของแต่ละตระกูล, เกมส์การเมืองระหว่างหัวเมือง, ความเชื่อในตัวบุคคลจนก่อเกิดเป็นลัทธิ, ระบบพลังที่ต้องชิงไหวชิงพริบ, การผูกเรื่องที่เปิดปมไว้มากมายและสุดท้ายก็ขมวด เคลียร์ทุกปม (ในขณะที่นิยายหรือการ์ตูนเรื่องอื่นๆ เรามักจะเจอการใส่ปมยิ่งใหญ่ไว้ต้นเรื่อง แต่พอท้ายๆก็มีปล่อยเบลอ หรือเคลียร์ปมแบบไวๆไป) ซึ่งซีรีส์ชุดนี้จะเป็นจุดตั้งต้นที่ทำให้อ่านเรื่องอื่น ๆ ในจักรวาลของแบรนดอนต่อไปโดยไม่งงมากเกินไป

หรืออยากได้เบาๆ เล่มเดียวจบ

[2] The Rithmatist แนวสืบคดีใสๆ (ใสในที่นี้ไม่ได้หมายถึงอบอุ่นหัวใจ ไม่มีฉากเลือดสาดแต่หมายถึงเนื้อหาไม่หนักในแง่ศาสนา การเมืองแบบเล่มบน) ถึงแม้เรื่องนี้จะจบแบบทิ้งไว้ให้มีภาคต่อแต่ลุงแกก็ดองเรื่องนี้ไว้พักใหญ่แล้ว (ดองเกิน 5 ปี แต่มันมีสาเหตุที่ดองอยู่ ซึ่งเราอธิบายไว้ในอีกบทความนึงแล้ว) ดังนั้นจะมองว่าเล่มเดียวจบก็ได้จะได้ไม่รอจนเฉา 55555 แต่อ่านแล้วจะเข้าใจความสนุกในการเดินเรื่อง, ระบบพลัง(เอาชอล์กมาขีดๆเขียนๆแต่เขียนให้มีเงื่อนไขการใช้งานได้ละเอียดอ่อน) + เคมีตัวละครพระนางที่อ่านแล้วชวนอมยิ้ม

สองเรื่องบนมีแปลไทยแล้วเรียบร้อย

ในกรณีอยากลองเล่มเดียวจบ แต่ยังไม่มีแปลไทย เราคัดไว้ให้สองเรื่อง

[3] Tress of the Emerald Sea กลิ่นอายหนังการ์ตูนอนิเมชั่นฝรั่งมาก โทนใสๆ น่ารักๆ ผจญภัยบนเรือโจรสลัดแฟนตาซี กลิ่นอายคล้ายหนังอนิเมชั่น Treasure Planet และมีทฤษฎี Cosmere แทรกเข้ามาเป็นระยะๆ ไม่หนักมาก แต่องก์สุดท้ายของเล่มนี่ดูคลายปมง่ายไว ขวานผ่าซากไปหน่อย ซึ่งเล่มนี้มีโทนเรื่องที่เบาสุดเท่าที่เราอ่านหนังสือในจักรวาลแกมา ดังนั้นถ้าใครไปลองอ่านเล่มอื่นของแกต่อก็อย่าตกใจไปว่าทำไมสไตล์มันต่างกันจัง ฮาาา

[4] Yumi and the Nightmare Painter ใครเป็นแฟนอนิเมะ/มังงะ การ์ตูนญี่ปุ่นน่าจะชอบเรื่องนี้ เพราะเดินเรื่องเหมือนดูหนังโรงการ์ตูนญี่ปุ่นเชียวล่ะ จังหวะจะโคนก็เหมือนการ์ตูนญี่ปุ่นจริงๆ ซึ่งแกก็ทำการบ้านมาจากการอ่านการ์ตูนญี่ปุ่นจริงๆ น่ะแหละ ใครอยากรู้ว่ามาจากเรื่องอะไร ไปอ่านบล็อกรีวิวของเราในด้านล่าง ข้อ 2.9 ได้ จะมีให้ติงหน่อยก็คือเรื่องนี้ Infodump ค่อนข้างดุดันไม่เกรงใจใคร (เฉลยปมเหมือนระเบิดลงจนคนอ่านเสียศูนย์ไม่ทันตั้งตัว) เพราะโยนลงมาจนกระชากจังหวะการเล่าเรื่องไปเลย กับทฤษฎี Cosmere ในเรื่องนี้มีความหนักหน่วงกว่าเล่ม Tress คืออ่านแล้วรู้สึกแหละว่ามันใส่ Easter Eggs บางอย่างที่คนเพิ่งเริ่มอ่านน่าจะสัมผัสได้ แต่มันก็ยังไม่ได้ถึงกับว่าจะห้ามเริ่มเรื่องนี้เป็นเรื่องแรก และที่สำคัญ แกเขียนเลิฟไลน์ในเรื่องนี้ได้ธรรมชาติดี

2) สายซีรีส์หลัก: จักรวาล Cosmere (เวอร์ชั่นกระชับ)

ยังไงซีรีส์ Mistborn นี่มันก็ภาคบังคับจริง ๆ สินะ 5555

ถ้าใครเริ่มข้อ 1 ไปแล้ว รู้สึกว่าผลงานคนนี้แหละใช่เลย อยากเริ่มถลำลึกให้มากขึ้นแล้ว (ระวังจะถอยไม่ได้ 😂😂) เราสรุปเป็นลำดับให้ตามคลิปแก และขอเสริมของเราเข้าไปนิด ๆ ด้วย

** ถ้าเล่มไหน เราเคยรีวิวไว้ในบล็อกแล้ว ชื่อเรื่องนั้นๆจะมีขีดเส้นใต้เอาไว้ สามารถกดเข้าไปอ่านได้

ลำดับมีดังนี้

Mistborn ภาค 1 [เล่ม 1-3: The Final Empire, The Well of Ascension, The Hero of Ages] **แปลไทยครบแล้ว
Warbreaker (ตอนนี้เล่มเดียวจบอาจมีภาคต่อในอนาคตซึ่งแฟนๆแนะนำว่าควรอ่านก่อนข้อ 4 เพื่ออรรถรสที่ดี)
Tress of the Emerald Sea (เล่มเดียวจบ เสริมจักรวาล Cosmere)
The Way of Kings (The Stormlight Archive เล่ม 1)
Mistborn ภาค 2 [เล่ม 4-6: The Alloy of Law, Shadows of Self, The Bands of Mourning]
Mistborn: The Secret History (เป็นหนังสือสั้นๆ ควรอ่านแทรกก่อนไปข้อ 7 ไม่งั้นมีตกใจที่มาที่ไปบางอย่าง)
Mistborn ภาค 2 [เล่ม 7: The Lost Metal]
Elantris (ตอนนี้เล่มเดียวจบ มีแผนออกเล่ม 2 ใน 2029)
Yumi and the Nightmare Painter (เล่มเดียวจบ เสริมจักรวาล Cosmere)
Words of Radiance (The Stormlight Archive เล่ม 2)
Edgedancer (ภาคเสริม The Stormlight Archive)
Oathbringer (The Stormlight Archive เล่ม 3)
Dawnshard (ภาคเสริม The Stormlight Archive)
Rhythm of War (The Stormlight Archive เล่ม 4)
The Sunlit Man (เล่มเดียวจบ เสริมจักรวาล Cosmere แกแนะนำว่าอยากให้อ่านก่อน SA เล่ม 5)
Wind and Truth (The Stormlight Archive เล่ม 5)
Arcanum Unbounded (รวมเรื่องสั้นเสริมจักรวาล Cosmere)** แบรนดอนบอกว่า 15 ข้อบนคือที่เขารู้สึกว่าสำคัญ(ก็ปาไป 15 ข้อละนะ 55555) แต่ถ้าใครอยากอ่านงานเสริมอื่นๆ และเป็นสายฮาร์ดคอร์ แวะมาอ่านข้อ 17 ด้วยก็ไม่เสียหาย โดยในเล่มนี้รวมเรื่องสั้นความยาวประมาณ 600 หน้า มีตอนที่เป็นส่วนต่อขยายของนิยายบางตัวเช่น Elantris, Mistborn ซึ่งในเล่มนี้มีบทอะไรบ้าง เว็บนี้มีเขียนประกอบ

สำหรับใครที่รู้สึกว่านี่ต้องไล่อ่าน 16 ข้อเลยเรอะ(อ่า จริงๆก็คือ 17) 55555 มีน้อยกว่านี้มั้ย 5555 เราว่าค่อยๆ เป็นค่อยๆ ไปก็ได้ ใน 16 ข้อนี้จะเป็นลำดับสำหรับคนที่อยากเก็บรายละเอียดทั้งหมด ซึ่งเราก็ไม่ได้ไล่ตามลำดับแกเป๊ะ ๆ นะ เราค่อยๆอ่านเก็บไปเรื่อยๆ

ลำดับที่เราอ่าน

Mistborn 1-3 → Elantris → Warbreaker → Mistborn 4-6 → Mistborn Secret History → Mistborn 7 → The Way of Kings (SA เล่ม 1) → Tress → Yumi → Words of Radiance (SA เล่ม 2)

(มันคือข้อ 1→ 8 → 2 → 5-7 → 4 → 3 → 9 – 10)

จะเห็นได้ว่า เราก็ยังไม่ได้อ่านครบหรือเรียงลำดับ กระโดดไปกระโดดมาเวอร์ 😂😂 เน้นเก็บซีรีส์หลัก ส่วนพวกเล่มภาคเสริมนี่ดองไว้บานเบอะ 5555 และมันก็มีบางจุดแหละ เช่น Mistborn เล่ม 7 ที่อ่านแล้วเอ๊ะเลยว่ามีข้ามจักรวาลจากซีรีส์ SA(Stormlight) แน่ๆ ซึ่งตอนนั้นยังไม่ได้เริ่มอ่าน SA แต่ก็ไม่ถึงกับทำชวนงงอะไร ไล่เก็บสลับไปสลับมาได้

3) สายนอกจักรวาล Cosmere: ไม่อิงจักรวาลหลักของคนเขียน

Skyward ซีรีส์กลิ่นอายไซไฟนอกจักรวาลหลักของแบรนดอน

ถ้าใครรู้สึกว่าข้อ 2 มันผูกกันอิรุงตุงนังจัง 55555 ไม่อยากถลำลึก ขอแยกมาอ่านอะไรสบายๆ ไม่ทับไลน์ข้ามเรื่อง ก็อ่านหนังสือนอกจักรวาล Cosmere ได้

มีดังนี้ (อยากอ่านเรื่องไหนก่อนก็ได้)

Skyward [4 เล่ม: Skyward, Starsight, Cytonic, Defiant]

The Reckoners [3 เล่ม: Steelheart, Firefight, Calamity]
ถ้าตัดสินใจไม่ถูกกว่าจะอ่าน Skyward หรืออันนี้ก่อน ลุงแกว่าให้ดี ไปอ่านซีรีส์ Skyward ก่อนก็ได้ โดย Skyward จะมีกลิ่นไซไฟมากกว่า
** แปลไทยครบแล้ว

The Frugal Wizards’s Handbook for Surviving Medieval England (เล่มเดียวจบ)

Legion [3 เล่ม: Legion, Skin Deep, Lies of the Beholder]
Alcatraz Versus the Evil Librarians (6 เล่มจบ) **แปลไทยออกแล้ว 4 เล่ม
The Rithmatist (คิดซะว่ามีเล่มเดียวจบ 555 แต่เรื่องนี้สนุกจริงไม่จ้อจี้) **มีแปลไทย

บางเรื่องในด้านบนมันก็มีเล่มเสริม เล่มย่อยของมันเหมือนกันนะ แต่อันนี้เราใส่ไว้แค่เฉพาะเล่มหลักก่อนละกัน สำหรับคนที่อ่านแล้วติดใจอยากหาอ่านเล่มเสริม สามารถเช็คในหน้า goodreads ของแบรนดอนที่รวบรวมรายชื่อหนังสือเอาไว้ให้แล้ว

คลิปแนะนำลำดับอ่านโดยคนเขียน

สำหรับคนที่อยากดูคลิปสามนาทีที่แบรนดอนแนะนำ ดูได้ที่ข้างล่างเลย

เว็บไซต์ติดตามข่าวสารอื่นๆ สำหรับด้อมแบรนดอน

นอกจากนี้ ด้อมนี้ยังมีเว็บบอร์ด กระทู้ต่างๆ เพื่อไว้ติดตามข่าวสารกันอีกด้วย เช่น

Dragonsteels เว็บสำนักพิมพ์ของแบรนดอนเอง ไว้ติดตามข่าวสารหรืออัปเดตความคืบหน้าใหม่ ๆ ของงานเขียนของเจ้าตัวโดยตรง มีสินค้าขายด้วย ทั้งหนังสือปกแข็ง บางเล่มมีแจกลายเซ็น, ไพ่, เสื้อ,โปสเตอร์ แต่บวกราคาส่ง+เผื่อภาษีกันด้วยนะ แฮ่
17th Shard เว็บบอร์ดไว้พูดคุยของแฟนๆ
CopperMind คลังข้อมูล wikipedia ของจักรวาลนิยายแบรนดอน ใครลืมเนื้อหาเล่มเก่าๆ สามารถมาทบทวนในนีได้ คำเตือนคืออย่าคันมือไปกดดูอะไรในนี้เยอะ ถ้ายังไม่อยากโดนสปอย เพราะถ้าหากมือลื่นหรือตาไวแค่นิดเดียว อาจจะไปเจอบรรทัดที่สปอยเลยได้ 55555 ส่วนเรายังไม่เข็ด โดนแล้วโดนอีกไม่จำ 😂😂😂
Reddit ห้องจักรวาล Cosmere พูดถึงนิยายทุกเรื่องในจักรวาล แต่ถ้าอยากแยกเฉพาะเรื่องก็ต้องไปห้องอื่นๆ เช่น Stormlight Archive | Mistborn | Brandon Sanderson